WALLACE WITKOWSKI
Dow Jones'un bu hafta tarihinde ilk defa 16 bin seviyesinin üzerinde kapanış gerçekleştirmesinin, varlık balonları tartışmalarını yoğunlaştırması şaşırtıcı değil. 2000 yılındaki dot-com balonu ile konut balonunun patlaması, yatırımcıların zihinlerinde acı veren anılar bıraktı. Peki balonlardan, var olmamalarına rağmen oluştuklarını düşünecek kadar çok mu korkuyoruz? İşte önde gelen 10 ismin piyasaların mevcut durumu hakkında son zamanlarda yaptığı yorumlar:
1. Warren BUFFETT
Warren Buffett en favori varlık sınıfı olan borsalarda balon oluştuğundan endişelenmiş gibi görünmüyor. Buffett kısa zaman önce hisselerde aşırı alım yapılmadığını, "makul bir bölgede" olduklarını söylemişti. CNBC'ye verdiği bir röportajda hisselerin en azından şimdilik balon bölgesinde olmadığını söyleyen Buffett, "Hisseler balon seviyelerinde değil. Yatırımınızı çeşitlendirmek mi istiyorsunuz? Çeşitlendirmeyi nakitle mi yapacaksınız? Borsalar ile kıyaslandığında berbat bir yatırım olur. Uzun vadeli tahvil mi almayı düşünüyorsunuz. Bence bu da berbat bir tercih olur," diye konuştu.
2. Janet YELLEN
Janet Yellen, Senato'daki Bankacılık Komitesi'nin kendi lehine oy kullanması ile Fed'in başkanı olmaya bir adım daha yaklaştı. Balon konusunda ise Yellen, Fed'in mantığına bağlılığını sürdürüyor. En azından iş hisselere geldiğinde. Senato'daki oturumda "Hisse fiyatlarında son derece güçlü bir yükselme oldu," diyen Yellen, çeşitli faktörler göz önüne alındığında hisse fiyatlarının balona işaret eden koşullarda olmadığını savundu. Konut piyasası gibi diğer olası varlık balonları hakkında yöneltilen soruya ise Yellen, fiyatlardaki yükselmenin piyasanın verdiği "mantıklı bir cevap" olduğunu belirtti. Ancak bu cevap, Ben Bernanke'nin 2005 yılında Senato'da katıldığı oturumda konut balonu öngörmediğini söylediğini hatırlayanlar için pek de ikna edici değil.
3.Marc FABER
Boom Gloom & Doom raporunun yazarı olan Marc Faber, her yerde balon olduğunu ve Janet Yellen'ın Fed'in yeni başkanı olması ile işlerin daha da kötüye gidebileceğini belirtti. Yakın zamanda CNBC'ye verdiği bir röportajda finans sektörü ile ilgili her şeyde balon gördüğünü söyleyen Faber, borç balonunun da devasa olduğunu ve küçülmediğini, aksine giderek daha da büyüdüğünü söyledi.
4.Andy XİE
Yatırımcıları uçurumun eşiğine getiren tek alan ABD hisseleri değil. Son zamanlarda Çin'de de çok sayıda balon konuşması oldu, özellikle de emlak alanında. Şanghay ekonomisti Andy Xie, Çin'deki gölge bankacılık endüstrisinin Fed'in parasal çıkışa başladığı dönemde ciddi bir likidite sıkıştırması ile karşı karşıya kalacağını söyledi. Xie'ye göre Çin'in büyüme, Fed'in ise işsizlik hakkındaki söylemleri 2007'dekinden dahi büyük bir balonun oluşması için birbirini tetikledi. Xie konu hakkında şu açıklamalarda bulundu: Balon patladığında Çin ve ABD üzerindeki etkileri birbirinden oldukça farklı olacak. ABD'nin balonu borsalarda yoğunlaşmış durumda. ABD'nin borcu hızla artmıyor. Çin'deki balon ise borç ile katlanıyor. Bu nedenle yıkıcı gücü çok daha fazla olacaktır.
5.Nouriel ROUBİNİ
Hisselerde henüz balonun oluşmadığını savunan ekonomist Nouriel Roubini, bunun balon oluşmaya başlamadığı anlamına gelmediğini söyledi. Bloomberg'e verdiği bir röportajda merkez bankasının likiditesinin ekonomik toparlanmaya değil finansal işlemlere gittiğini söyleyen Roubini, "ABD borsalarında balon olmasa da İsviçre, İsveç, Norveç, Fransa, Almanya, İsrail, Brezilya, Hong Kong, Singapur ve Çin gibi ülkelerde konutlaşmaya baktığınızda köpük olduğunu görürsünüz," diye konuştu. Roubini, teknoloji sektörünün de kırılgan olduğu görüşünde. Buna ek olarak ünlü ekonomist, merkez bankalarının toparlanmayı öldürme ya da yeni bir finans krizine tetikleme pahasına büyümeyi artırmak arasında bir seçim yapmak zorunda olduğunu savundu.
6.Robert SHİLLER
Nobel ödüllü ekonomist Robert Shiller kısa zaman önce balonları "sosyal zihin hastalığı" olarak tanımladı. Hisselerde henüz balon olmadığını ve hatta büyümek için alana bile sahip olabileceklerini belirten Shiller, fiyat/kazanç oranının "endişe" verici olduğunu savundu. Kendi ömrü süresince yeni bir konut balonu riski öngörmediğini söyleyecek kadar ileri giden Shiller verdiği bir röportajda, "Kısa zaman önce yaşadığımız tecrübelerden dersimizi almış gibiyiz," diye konuştu.
7.Laurence FİNK
BlackRock CEO'su Laurence Fink'e göre Fed'in parasal çıkışı balon benzeri piyasaları yatıştıracak kadar kısa zamanda başlayamaz. Fink, "Hisse senedi piyasasında devasa bir artış var. Şirket tahvillerinin spread'leri dramatik şekilde daralıyor," diye konuştu. BlackRock, yönetimindeki 4.1 trilyon dolar ile dünyanın en büyük para yöneticisi konumunda.
8.Bill GROSS
Pimco'dan Bill Gross, tahvil piyasasının balon işaretleri verdiğini ancak patlayacak düzeyde olmadığını söyledi. Gross'a göre bunun nedeni Fed'in yeni başkanının Yellen olmasının federal fon oranlarını yıllarca düşük tutacak olması.
9.Paul KRUGMAN
Princeton Üniversitesi ekonomisti ve New York Times yazarı Paul Krugman'ın varlık balonları hakkındaki son yorumları, eski Hazine Bakanı Larry Summers'ın IMF araştırma konferansında Krugman'ın görüşlerine yakın fikirler beyan etmesinden kaynaklandı. Krugman balon konusunda Lawrence ile benzer görüşlere sahip: Tam istihdama yaklaşabilmek için ekonomide balonlar oluşması gerekebilir. Mart ayında balonlar için standart bir tanım olmadığını söyleyecek kadar ileri giden Krugman artan balon endişesinin Ben Bernanke'ye ve onun yaptığı her şeye duyulan "derin nefretten" kaynaklandığını iddia etmişti.
10.Adam PARKER
Morgan Stanley'in ABD borsalarından sorumlu baş stratejisti Adam Parker'ın görüşleri ise iki tarafın tam ortasında. ABD borsalarına ilişkin aşağı yönlü riskler olduğunu söyleyen Parker, öte yandan piyasa hakkında çok da endişeli olmadığını belirtti. Politika yapıcıların bugün işlem yapılan yüksek seviyelerden yumuşak iniş gerçekleştireceğine olan inancın balonları yarattığına şüphe olmadığını söyleyen Parker, müşterilerine geçtiği bir notta "Fed'in parasal çıkış ile sıkılaştırmanın farklı şeyler olduğu konusunda doğru bir iletişimde bulunacağını düşünüyoruz. Öte yandan tahvil alımlarını azaltmaya beklenenden çok sonra başlamaları da şaşırtıcı olmaz. Para politikasının, 2014'te risk alımı üzerinde büyük etkileri olması bekleniyor," diye yazdı.
Kaynak: Wall Street Journal
0 yorum:
Yorum Gönder