Çalışma Bakanlığı'ndan dün yapılan açıklamaya göre tüketici fiyatları Mayıs ayında bir önceki aya göre yüzde 0.4 yükselerek 1 yıldan uzun bir sürenin en büyük artışını gerçekleştirdi. Rakamlar market ürünlerinden akaryakıta, kiradan ilaçlara kadar hane halkı ürünlerinin birçoğuna zam geldiğini gösterdi. Volatilite gösteren gıda ve enerji fiyatlarını içermeyen çekirdek fiyat endeksi ise yüzde 0.3 yükselerek Ağustos 2011'den bu yana en yüksek artışı gerçekleştirdi.
Dün açıklanan rapor genel tüketici endeksi fiyatlarının bir yıl öncesine göre yüzde 2.1 yukarıda olduğunu gösterdi.
Fed'in fiyat istikrarı ve ekonomik büyüme için sağlıklı gördüğü ve kendi hedefi olan yıllık enflasyon oranı ise yüzde 2. Fakat merkez bankasının tercih ettiği enflasyon endeksi dün açıklanandan biraz daha farklı ve enflasyonda daha az dramatik değişiklikler olmakla beraber yıllık hedefin de altında olduğunu gösteriyor. Fed'in baz aldığı göstergelere göre enflasyon Nisan ayında yıllık bazda yüzde 1.6 arttı.
Fakat her iki göstergenin ortak noktası yavaş geçen iki yılın ardından enflasyonun yukarı hareket etmeye başladığı sinyalleri.
Ekonomistler güçlü enflasyon rakamları ve istihdam piyasasında devam eden iyileşmenin ekonomide Fed politika yapıcılarının tahmininden daha iyi bir performans ortaya koyulduğunun sinyalleri olabileceğini söylüyorlar. Enflasyonda düzelen görünüm öte yandan Fed politika yapıcıları arasında sıfıra yakın faiz oranlarının ne zaman artırılması gerektiği tartışmalarını da yeniden alevlendirecektir. Faiz oranlarını sıfıra yakın tutan Fed uzun süredir borçlanma maliyetlerini düşürüp harcamaları artırarak ekonomiyi canlandırma çabası gösteriyor. Fed varlık alımlarında hızı azaltırken, piyasalara faizlerin 2015 yılına kadar artırılmayacağı sinyallerini gönderdi.
RDQ Economics LLC şef ekonomisti John Ryading, "Fed'in beklediğinden daha hızlı düşen bir işsizlik oranımız var ve şimdi de Fed'in beklediğinden daha hızlı yükselen bir enflasyon oranımız oldu. Bu Fed'in içerisinde istihdam piyasasında çok fazla yavaşlık olduğunu savunanlar için bazı soru işaretleri ortaya çıkaracaktır. Şimdi sorulacak soru bu yavaşlığın aslında ne kadar olduğudur" yorumunu yaptı.
İki günlük politika toplantısını bugün sonlandıracak olan Fed'in aylık varlık alımlarını bir süredir yaptığı gibi 10 milyar dolar düşürerek 35 milyar dolara çekmesi bekleniyor.
Fed yetkilileri varlık alım programının sona yaklaşmasıyla beraber ekonominin yolunda gittiğine dair bazı garantiler arıyor. Fakat enflasyon beklenenden daha hızlı yükselmeye devam ederse, yetkililer faiz oranlarını tahmin edilenden daha yakın bir sürede artırmak zorunda kalabilirler.
Fed yetkilileri bugün aynı zamanda ekonomik büyüme ve enflasyona yönelik son beklentilerini açıklamaya hazırlanırken, bu beklentiler karar verme mekanizmasında önemli bir rol oynuyor.
Fed'in tercih ettiği enflasyon endeksi 2 yıldır hedefin altında izlemesine rağmen son dönemlerde daha hızlı bir artış gerçekleştirdi. Nisan ayında PCE fiyat endeksi bir yıl öncesine göre yüzde 1.6 yükselirken, çekirdek fiyat endeksi yüzde 1.4 arttı.
CPI endeksi ise üst üste 2 aydır yüzde 2 veya üzerinde seyrediyor. CPI ve Fed'in tercih ettiği PCE endeksleri genelde birbirlerini takip eden bir seyir izlerler fakat hesaplamalardaki farklılıklardan dolayı aylık rakamlarda değişiklikler görülebilir. Geçtiğimiz 25 yıl boyunca PCE enflasyonu CPI enflasyon oranından yıllık yüzde 0.5 aşağıda kaldı.
Çalışma Bakanlığı tarafından dün açıklanan veriler farklı ürünlerde fiyat artışı yaşandığını gösterdi. Enerji fiyatları yüzde 0.9 yükselirken, gıda fiyatları yüzde 0.5, konut kiraları ise yüzde 0.3 daha pahalı oldu.
İstihdam piyasasının tam gücüne ulaşmadığı sinyalini veren bir veri ise enflasyon uyarlı haftalık ortalama kazançların Mayıs ayında yüzde 0.1 düşmüş olması oldu. Bu durumda ürünlerdeki fiyatların yükselişi işçilerin gelirlerindeki yükselişi geçmiş oldu.
Kaynak: Wall Street Journal
enflasyon türleri hakkında bilgiler için tıklayın: enflasyon türleri
YanıtlaSil